Cultuurhistorisch Erfgoed
Doctor Wumkeslaan 2-4
In 1955 werd een bouwvergunning verleend voor een ‘halschool met naastgelegen gymnastieklokaal, rijwielstalling enz. Het ontwerp kwam van de Dienst
Gemeentwerken, de mozaïeken in de gevels van beide gebouwen waren van de hand van de Harense kunstenaar Anno Smit. Op 23 augustus 1956 werd de school
onder veel belangstelling geopend. Volgens een verslag van deze opening was deze ‘nieuwe openbare lagere school aan de dr.Wumkeslaan zonder twijfel
een van de mooiste en doelmatigste schoolgebouwen die er na de oorlog in Nederland zijn verrezen’. In het bijzonder worden het geavanceerde interieur
van zowel schoolgebouw als gymnastiekgebouw geprezen (‘bij de zaal is een wasgelegenheid met 8 douches’), de ‘verrukkelijk grote ramen’ aan beide zijden
van de lokalen en het zorgvuldig ingerichte schoolplein.
Locatie
De school is gesitueerd op een
langwerpige, naar het noordwesten taps toelopende kavel in de volledige lengte van de Dr. Wumkeslaan, kadestraal HRV01-A-4077 adres Wumkeslaan 2.
De Kempenaerswijk scheidt de kavel van de achterliggende Baronnesse De Vos van Steenwijksingel. De drie gebouwen staan op een rechthoekige kavel en
zijn zodanig gesitueerd dat er een betegeld plein met verschillende groenperken voor de ingang ligt en er ruimschoots visueel contact is met de
omliggende ruimte. Kavel is omzoomd met bomen, erfbegrenzing in de vorm van een laag houten hek en lage heggen.
Bouwvolume
Het schoolgebouw bestaat uit drie
losstaande volumes: de school, een berging (voormalige fietsenstalling) en het gymlokaal. De laatste valt niet onder bescherming wegens geplande
sloop. School: samengesteld volume. Meest zuidelijke deel bevat de acht lokalen en een hal over twee verdiepingen, en bestaat uit een begane grond
en verdieping onder een plat dak. Haaks daarop een lager volume met ingangspartij en overige ruimtes, eveneens bestaand uit begane grond en
verdieping onder plat dak. Berging bestaat uit een bouwlaag onder licht hellend V-dak; voor- en achterzijde waren oorspronkelijk open maar zijn
dichtgezet met hout.
Gevels - kunst - ornamentiek
Gevels opgetrokken uit gele baksteen in
halfsteensverband. Enkele bouwvolumes hebben een roodbruine gemetselde plint. Gevel van lokalengebouw aan pleinkant (bestaat uit pui met over de
hele hoogte glas, met roedeverdeling en lisenen. In gevel aan de straatkant een mozaïek. Entree in bijvolume in een kleine, glazen uitbouw met
roedeverdeling onder plat dak. Erboven een grote, rechthoekige, verticale vensterpartij met roedeverdeling. In overige gevels brede, rechthoekige,
horizontale vensterpartijen met roedeverdeling en kleinere, vierkante vensters afgesloten met rollagen. Om de meeste vensters een blauwgrijze
omlijsting. Gevel wordt afgesloten met een vlakke, blauwgrijze kroonlijst. Gevels waarachter de lokalen liggen kenmerken zich door grote, brede
vensterpartijen met onder de vensters een grijze betegelde strook. In de oostgevel een mozaïek waarin een jongen en een meisje zijn afgebeeld, die
de vruchten plukken van een kennisboom.
Vensters, deuren en dak
Vensters in wit geschilderde kozijnen
met witte binnenramen. Enkele kozijnen zijn in blauw of geel geschilderd. Vensters veelal verdeeld in boven- en onderramen. Karakteristieke
roedeverdeling. Enkele rood geschilderde deuren met vensters.Plat dak met overstek en geel geschilderde, geprofileerde daklijst. Op kruising twee
bouwvolumes en brede, hoge gemetselde schoorsteen. Het pand heeft geen zichtbare wijzigingen aan de buitenkant ondergaan.
Waardering
Cultuurhistorische waarde: Van waarde als voorbeeld van naoorlogse scholenbouw. Na de oorlog waren scholen belangrijke bouwstenen binnen de
wederopbouw: enerzijds om praktische redenen (stagnatie scholenbouw tijdens de oorlog en naoorlogse geboortegolf),anderzijds als middel tot
emancipatie en verheffing van het volk. Tevens geven naoorlogse scholen uitdrukking aan nieuwe inzichten op het gebied van kinderpsychologie,
opvoeding en onderwijs.
Stedenbouwkundige waarde: Van stedenbouwkundige waarde door de fraaie ligging op de kavel, het schoolplein met groenvoorziening en de bijzondere
groene omkadering van de kavel. Waarde wordt versterkt door samenhang met het gymnastiekgebouw, die ervoor zorgt dat de kavel bijna symmetrisch is
ingedeeld en de kavel op een soortgelijke manier als het schoolgebouw afsluit.
Architectuurhistorische waarde: Het gebouw is representatief voor de toepassing van contemporaine opvattingen over kinderpsychologie, opvoeding
en onderwijs in de architectonische vormentaal. Gestreefd werd naar een zekere overzichtelijkheid en een optimale toetreding van licht, lucht en
ruimte. Ondanks het vrij traditionele materiaalgebruik (baksteen) een vooruitstrevende vormentaal. Van waarde: samengesteld bouwvolume, plat dak,
ritmische gevelindeling, grote vensterpartijen met roedeverdeling, gebruik primaire kleuren, mozaïek, groot en zorgvuldig ingericht schoolplein.
Gebouwd in naoorlogse traditionele bouwstijl.
Gaafheid en herkenbaarheid: Architectonisch gaaf. Stedenbouwkundige gaafheid wordt sterk aangetast indien gymnastiekgebouw gesloopt wordt.
Interieur bevat mogelijk elementen die in aanmerking komen voor bescherming.
Zeldzaamheid: Van bijzondere typologische waarde als voorbeeld van een halschool, een bij uitstek naoorlogs schooltype waarin de lokalen waren
verbonden met een centrale hal en daar ook extra licht vandaan kregen.
Bron: Erfgoednota Gemeente Heerenveen
Terug naar Monumenten.
Klik
hier voor de geschiedenis van De Halschool.
Klik
hier voor foto's van De Kempenaer - De Halschool.
