Gail, de moeder van veel geleidehonden

Vanmorgen, maandag 23 oktober 2007 ga ik op bezoek bij Ruurd en Moniek de Vries, die op de Oude Molenweg nummer 18 wonen. Het is een verlate kraamvisite, want GAIL is 9 weken geleden bevallen van een negenling. De hoofdpersoon begroet mij persoonlijk bij het hek met een bal in haar bek. Gelukkig, denk ik, die kan mij niet bijten. Want ik houd niet van honden. Zij moeten mij altijd "hebben". GAIL is een langharige Duitse herder, die op 29 september 2003 in Amerika is geboren. Samen met een broertje groeide zij op in Nederland. En sinds 3 jaar woont zij in Heerenveen. Ze zijn 1 jaar in een puppypleeggezin geweest. Daar bleek, dat haar broertje erg goed was om geleidehond te worden. GAIL was geschikter om als moederhond verder door het leven te gaan. Prima fokmateriaal.

Als zij loops is, wordt de school daarvan op de hoogte gesteld. Zij zoeken een geschikte vader. En zo is GAIL 2 keer voor een verplicht nummertje naar Amstelveen geweest. Na een draagtijd van 60 – 63 dagen heeft ze de eerste keer 4 pups opgevoed. En in 2007 baarde zij 9 pups. De vader van deze jonge hondjes is een Golden Retriever. Ook Labradors worden gebruikt. Er wordt niet op ras gefokt, maar meer op karakter. Een Duitse herder is baas gericht, een Labrador of Golden Retriever is liever, socialer. Er is nog één pup in huize De Vries aanwezig. Volgende week gaat Nobel ook naar een pleeggezin. Terwijl ik van een lekker kopje koffie geniet, speelt hij met mijn veters en ligt GAIL op een bedje in de kamer te slapen. Even later is Nobel ook in dromenland.

KNGF - 1997

In 1997 zijn Moniek en Ruurd de Vries met het vrijwilligerswerk voor het Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds (KNGF) begonnen. Zij hadden zelf al een stabij wetterhûn. Zij kregen toen een pup van 7 weken. Zij hebben deze pup een jaar lang verzorgd, opgevoed en gesocialiseerd. 7 weken is erg jong, maar toch is dat de goede leeftijd om het nest te verlaten. De pup staat nu het meest open voor zijn omgeving en alles wat daarin gebeurt. De hond moet goede hondenmanieren leren, basiscommando's als "zit", "af" en "mand" en hij moet wennen aan alles, waarmee hij als geleidehond te maken krijgt. Kinderen, katten en andere honden, treinen, drukke winkelcentra en onweer. Ruurd en Moniek hebben de pup overal mee naar toegenomen. Hij mag in letterlijke zin nergens meer van staan te kijken, als hij aan zijn opleiding van 6 tot 8 maanden in Amstelveen begint.

Het puppypleeggezin wordt door de medewerkers van het KNGF regelmatig bezocht. Het pleeggezin moet ook rapporteren over het gedrag en de gezondheid van de pup. Op het eind van het jaar ontstaat er een totaalbeeld van de hond. Dit speelt later een belangrijke rol in de overdracht aan de instructeur, die de opleiding van de hond op school voor zijn rekening neemt. Moniek en Ruurd hebben in de afgelopen jaren 14 pups opgevoed. Soms werden ze gevraagd om de opvoeding van een pup uit een ander pleeggezin over te nemen. Soms voor een paar maanden. Zij waren op het laatst een ervaren pleeggezin.

Moederhond Gail

Ruurd en Moniek begonnen in 2004 aan een nieuw hoofdstuk. Er kwam een moederhond beschikbaar. En dat was GAIL. De 9 pups zijn op 28 augustus 2007geboren. Het is altijd spannend. Hoe zal de bevalling verlopen en hoeveel zijn het er dit keer? Direct na de geboorte krijgen de pups van Moniek een kenmerk op het lichaam. Met nagellak maakt ze op het huidje een vlekje: op de voorpootjes, op de achterpootjes, op de nek, op het kontje, op de staart, enz. En er wordt een lijst gemaakt. Die wordt gebruikt voor het maken van aantekeningen. Want elke dag moeten de pups gewogen worden en wordt het gewicht genoteerd. Naast de moedermelk krijgen de pups eventueel ook puppenmelk en als ze wat ouder zijn geweekte brokjes.

De hondjes moeten ook een naam hebben. En die naam moet dit "nest" met een N beginnen. Aan de hand van de foto's, die op de computer getoond worden, noteer ik de namen: Nino, Nisa, Nikki, Nobel, Nelleke, Niels, Noa, Nakoi (Dank je wel in het Eskimo's) en Nicole. Nelleke wordt gesponsord. Een donateur heeft € 5000,00 gegeven. Als dank daarvoor mag zij haar naam daaraan verbinden. Moniek had een teefje graag Nynke willen noemen, maar die naam was al geregistreerd. Nynke is al een geleidehond.

Verzorging en pleeggezinnen

Aan de hand van de fotoreportage heb ik kunnen zien, wat dit pleeggezin allemaal heeft moeten doen. 9 pups opnemen in je gezin is niet niks. Het is een mooi gezicht de 9 pups met de moederhond in de hondenmand. Maar ze worden groter en groter en gaan de kamer verkennen. En na 6 weken nemen ze het hele huis en de tuin in hun bezit. Maar wat een dankbaar werk. Moniek praat er enthousiast over. En Ruurd staat daar volledig achter. En na 7 1/2 week verlaten ze het ouderlijke huis. Ze gaan naar gezinnen, die goed gescreend zijn. Om pleeggezin te mogen worden is het vereist, dat er altijd iemand thuis is. Het echtpaar De Vries heeft dat opgelost.

Moniek bezorgt 's morgens vroeg de ochtendbladen bij de bezorgers in Zuidwest Friesland. En als zij haar taak heeft volbracht, dan gaat Ruurd naar zijn werk. Moeder GAIL vindt het welletjes. Het is voor haar ook erg druk geweest, maar ze heeft er geen probleem mee om afscheid te moeten nemen van haar "kinderen". Toen de 9 weg waren, ging Gail rustig in de tuin liggen. "Ziezo, rust". Ruurd en Moniek hebben haar pups in hun bus naar Amstelveen gebracht. In de kantine zaten de pleeggezinnen. Zij gaan een jaar lang de pups verzorgen en begeleiden. Daarna worden ze op de school in Amstelveen geplaatst. Daar wordt een 1 op 1 training gegeven.

Wat mag en niet mag

Een geleidehond zal niet onder een ladder doorlopen. De ruimte daaronder is niet 2 meter hoog of 1 meter breed. Een hond is kleurenblind. De blinde zal bij een verkeerslicht het sein (door ervaring) aan de hond moeten geven. Een blinde weet zelf wel, waar zij zich bevindt. Op een station zal zij "Zoek trap" zeggen, bij een brievenbus "Zoek post", bij een trein "Zoek deur". Een blinde vindt het lopen met een stok vaak vermoeiender dan met een hond. Met een hond loopt ze veel ontspannender. De hond ziet het obstakel wel en leid je er om heen. Moniek geeft een tip: Een geleidehond mag niet geaaid en afgeleid worden. Maar bij thuiskomst mag hij best geaaid en geknuffeld worden. Zijn de honden afgestudeerd (1 van de 4 valt af), dan krijgen de pleeggezinnen een foto toegezonden. Moniek heeft in haar huis ook een fotogalerie: in de WC en in de trapopgang. De blinden krijgen een passende hond aangeboden. Tussen beide moet een goede match aanwezig zijn. De karakters moeten bij elkaar passen. Tot slot vraag ik aan Ruurd en Moniek: "Wie betaalt dit allemaal"?

Tijd wordt niet betaald

Het antwoord is: "Tijd wordt niet betaald. Maar de rest wel: eten, onkosten dierenarts, hondenmand, enz. En je krijgt er heel veel dingen voor terug. Bijvoorbeeld de voldoening, dat onze honden geleidehonden zijn geworden en die het leven van een visuele gehandicapte verrijkt". Nog één week en dan vertrekt ook Nobel. Het was de afgelopen maanden erg druk. En nu wordt het heel stil. Het was soms een gekkenboel met heel veel kraamvisite. GAIL is nu "hun" hond. Ze krijgen geen vergoeding meer, alleen de eventuele onkosten van de dierenarts. Ze genieten van hun lieve viervoeter.

Moniek is ambassadrice van het KNGF. Zij geeft lezingen op scholen, clubs en verenigingen. Er is een groot tekort aan pleeggezinnen. U kunt het KNGF ook financieel steunen door maandelijks € 7,50 te doneren. Als ik naar huis ga, neemt Moniek Nobel onder de arm. Zij zet hem in de goot van de straat. Op commando gaat hij plassen. Hij wordt nu al voorbereid op zijn levenstaak: het begeleiden van blinden. Tip: Altijd belonen. Nooit straffen. Het woordje FOEI kan nog net.

GAIL, ik heb vanmorgen van je leren houden. Ik heb je niet horen blaffen. Voor jou geldt: geen woorden, maar daden. Jij en je zoontje gingen mooi bij je baasjes op de bank zitten, toen ik een foto van jullie wilde maken. Kippenvel kreeg ik daarvan. Ik hoop, dat ik vele lezers enthousiast heb gemaakt. Wordt donateur of meldt U aan als puppy pleeggezin.

Cees Tjeerdsma.

Bron: Verhalenbundel van Cees Tjeerdsma - In de schijnwerper