Herinrichting Westindische Buurt 2011
In 1974 werd ik gevraagd om hoofd van de openbare lagere school De Kempenaer te worden. Een pracht gebouw met 8 klassen, een goed uitgerust handenarbeidlokaal,
een mooie gymzaal, een gemeenschapsruimte, een sportveld in de buurt en een conciërge. Prachtige secundaire omstandigheden, die ik in Leeuwarden (in de wijk
Bilgaard) niet had en ook nooit zou krijgen. Er was nog een groot verschil. De Taniaburgschool groeide elk jaar zeer fors en het aantal leerlingen op de
Kempenaer daalde erg sterk. (Dat had ik toen niet in de gaten…..) Dat kwam omdat de buurt veranderde.De Bouwvereniging Heerenveen, onder leiding van de
heer Krikke, was van mening, dat de vele buitenlanders het best gehuisvest zouden kunnen worden in de wijk achter de school. Goedkope woningen en het was een
afsluitbaar gebied: Rottumerweg, Spoorbaan, Koornbeursweg en het water langs de Kempenaerssingel. De komst van de vele buitenlandse gezinnen bracht spanningen
met zich mee. En op het schoolplein riepen de kinderen in 1976: "Weg met de Turken".In mijn kamer heb ik een boekenplank met 7 dikke ordners staan met
buurtkranten, agenda's en verslagen van vergaderingen en de diverse activiteiten, enz., die in de periode 1975 – 1992 plaatsvonden. Overdag was ik
schoolmeester. 's Avonds voorzitter van de Projectgroep Westindische Buurt, en buurt- en maatschappelijk werker…. Dat kon ik doen, omdat ik veel medewerking
had en kreeg van zeer veel positief ingestelde buurtbewoners. Samen hebben we in die jaren veel saamhorigheid getoond, zodat de integratie werd bevorderd.
Werkgroepen werden gevormd
De 40 laagbouwwoningen zijn onlangs afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouw. Dat was voor mij een reden om in mijn archief te duiken. Daar in las ik o.a.
dat: Citaat "Ongeruste buurtbewoners: o.a. Fetsje Bakker, Alie van der Honing, Hillie Akkerman, Jellie de Vries, Mattie Bakker (Zij vormden het Actiecomité
mei ‘76), stagiaires van het Opbouwwerk, 2 leden van de gemeenteraad (de dames Rita Claassen (= Rita van Gelder) en Jannie Braaksma) en bestuursleden en de
directeur van de Bouwvereniging kwamen op 28 januari 1976 in een vergadering bijeen. Hoofdonderwerp: Wat zijn de problemen van de buurtbewoners en wat kan de
Bouwvereniging daar aan doen? De stagiaires zullen zich bezig gaan houden met de taalontwikkeling van de kleuters op het Mierennest en de gespreksgroep van
vrouwen ondersteunen voor het oplossen van de buurtproblemen. Ook de dames Claassen en Braaksma gaan hen daarbij helpen. Een aandachtsgroep wordt gevormd:
"Werkgroep De Kempenaer".Voor de buurtproblemen werden 2 werkgroepen in het leven geroepen: laagbouw en flats. De werkgroep laagbouw zou zich bezig houden
met het verkeersplan en buurtverbetering. 19 van de 40 gezinnen uit de laagbouw willen weg uit de buurt. De werkgroep flats spreekt haar ongerustheid uit over
het eenzijdige toewijzingsbeleid in de vorm van alleenstaanden. In beide gevallen ondervindt de school hier ook nadeel van. Het bestuur van de Bouwvereniging
zegt geschrokken te zijn van de negatieve berichtgeving in de pers. Het bestuur ziet in, dat er met lapmiddelen niets wordt bereikt. Je hoeft niet aan te
komen met een bloemetje en een verfje. In Heerenveen is een stichting Opbouwwerk in oprichting. Deze zou als eerste project de West-Indische buurt uit kunnen
kiezen. (En dat hebben de heren Reinoud van Ginkel en Piet Groeneveld gedaan. Ze waren een luis in de pels van de Gemeente en de Bouwvereniging) De
leefbaarheid in de wijk van 150 gezinnen moet worden verbeterd". Einde citaat.
Vele activiteiten georganiseerd
Ook het comité Belangenbehartiging Buitenlandse Werknemers onder voorzitterschap van de heer Frans Rijpstra, directeur van het Arbeidsbureau, heeft heel veel
werk voor de buurt gedaan. Andere leden waren: ds Van ‘t Riet. De Vries (Batavus), Krikke, Jellema (politie) en Zandstra (Sociale zaken). Ik mocht als gast
meespreken. Om de leefbaarheid in de wijk te verbeteren was de werkgroep De Kempenaer (de Pretgroep) zeer actief. In de loop der jaren werden er vele
activiteiten georganiseerd: bloemenplantdagen, himmeldagen, snertdagen, zeskampen, schaatswedstrijden, cabaret-, film-, quiz-, spelletjes- en dans- en
kaartavonden. Op het veld bij de Stoof en in de Stoof. En elke maand verscheen de buurtkrant "De Westindiër". U hebt kunnen lezen, dat de werkgroep
laagbouw bezig was met het verkeersplan.Op 26 januari 1977 is er in de Stoof een vergadering. In de uitnodiging staat o.a. "Wij gaan o.a.praten over de
verkeerslichten bij het bruggetje en het woonerf". Er woonden nog al wat schoolgaande kinderen in de wijk. Verkeerslichten waren niet haalbaar. In de plaats
daarvan werden verkeeersremmende maatregelen getroffen. In de doorgaande weg kwamen drempels en borders. In december 1977 heb ik een gesprek gehad met de heer
Hartstra van de plantsoenendienst. Ik vroeg hem, of de kinderen ook ingeschakeld konden worden, als de bloemperken van het woonerf in orde worden gebracht. In
iedere border wordt een boom geplant. Kinderen kunnen hun naam op een papiertje schrijven en deze in een fles doen. Die komt dan onder in het pootgat.
Achterliggende gedachte was, dat de kinderen de bomen niet zouden vernielen. Het was immers hun boom.
30 jaar Westindische Buurt
In mijn archief vond ik een knipsel uit de Heerenveense Courant van 15 maart 1978. Een foto van het planten van de bomen door de kinderen. Ouders kijken toe.
Peter van der Honing (nu 42 jaar) kan het zich nog goed herinneren. Op het moment, dat ik dit verhaal schrijf, zijn een grote bulldozer en een tractor met
een wagen vol zand bezig het terrein te egaliseren. De contouren van de straten zijn zichtbaar. De woonerven zijn verwijderd en de geplante bomen gerooid. Zij
zijn 33 jaar oud geworden. Ik heb de uitvoerder gevraagd, of ze ook flesjes hadden gezien. Hij heeft het wortelstelsel voor mij onderzocht. "Ik heb niets
gevonden", meldde hij me later. De Barones de Vos van Steenwijksingel is weer een rechte weg geworden met een paar drempels. De borden, die aangaven, dat er
een woonerf was, kunnen worden verwijderd. Er kan veel veranderen in 30 jaar. Maar misschien komt de school terug ….
Cees Tjeerdsma.
Bron: Verhalenbundel van Cees Tjeerdsma - Bedrijvigheid in de wijk
Klik
hier voor de verhalenbundel van meester Cees Tjeerdsma.
